Józef Małek urodził się 7 lutego 1934 roku we wsi Boży Dar, pow. Bychawa. Zmarł 21 maja 1987 roku. Mieszkał w Bożym Darze, 23-110 Krzczonów, woj. lubelskie.
Zaczął pisać pod wpływem przeczytanych w „Promyku" (dodatek „Chłopskiej Drogi") utworów dla dzieci. Tworzył początkowo od roku 1949 do 1953, przeważnie wiersze miłosne oraz satyry środowiskowe. Od roku 1957 pisał ponownie, w tym roku zadebiutował utworem satyrycznym na łamach „Gromady - Rolnik Polski".
Jest m.in. autorem wierszy osobistych, okolicznościowych, patriotycznych, wojennych, autotematycznych, agrarnych, pejzażowych i o treściach regionalnych. Pisał fraszki, aforyzmy, przysłowia, zagadki, satyry, humoreski, kołysanki, pastorałki, monologi i dialogi satyryczne, scenariusze kabaretowe, jasełka, szopki świąteczne, noworoczne, gminne, gromadzkie, opowiadania, gawędy, gadki, anegdoty, podania, legendy. Wiele utworów przeznaczył dla dzieci, w tym tzw. bajeczki literackie. Odwoływał się do tradycji me-liki ludowej, stąd teksty dożynkowe i satyryczne utrzymane w konwencji przyśpiewki, stąd kolędy. Zbierał dokumentację do dziejów regionu krzczonowskiego i o lokalnych wydarzeniach historycznych. Gromadził przekazy folklorystyczne, m.in. ludowe powiedzonka, pieśni dziadowskie, oracje weselne.
W roku 1970 wspólnie z F. Krzyszczakiem i L. Ruchlicką założył w Krzczonowie kabaret „Rzep". Był głównym autorem tekstów dla tego zespołu. Pisał także dla potrzeb „Wesołego autobusu", „Kiermaszu pod kogutkiem" i kabaretu „Żądło" z Biskupca. Należał do Korespondencyjnego Klubu Młodych Pisarzy przy ZW ZMW w Lublinie. Współpracował z Wojewódzkim Domem Kultury w Lublinie i z Muzeum Wsi Lubelskiej w Lublinie.
W Ogólnopolskim Konkursie Literackim im. Jana Pocka uzyskał I nagrodę (1977,1982), II (1972) i wyróżnienia (1974,1979). W 1975 uhonorowano go Nagrodą Artystyczną im. J. Pocka, przyznawaną przez redakcję „Chłopskiej Drogi". Otrzymał m.in. Srebrny Krzyż Zasługi (1972), odznakę „Zasłużony Działacz Kultury" (1972), Złotą i Srebrną Odznakę Głównego Urzędu Statystycznego, Odznakę Zasłużonego Popularyzatora Wiedzy Towarzystwa Wiedzy Powszechnej. „Sztandar Ludu" przyznał mu w 1977 roku nagrodę indywidualną „Osobowe wzorce postępowania".
Długo uważano, że Małek jest przede wszystkim utalentowanym, drapieżnym satyrykiem. W latach osiemdziesiątych zaczęto natomiast głosić sławę twórcy z Bożego Daru jako „nowo" odkrytego liryka. Oba przeświadczenia nie były nigdy prawdziwe. Po wnikliwym zapoznaniu się z rękopisami (autografami) utworów Małka, dokładnym prześledzeniu dat publikacji, można bez obawy stwierdzić, że te formy pisarstwa zawsze z sobą współistniały. W różnym stopniu były tylko ujawniane, stąd wrażenie dominacji satyry lub liryki.
W lirykach Małka zauważamy szeroką skalę emocji, od goryczy, ironii i autoironii do łagodności, spokoju uczuć. Rozterki, wewnętrzna dialogowość i polemiczność, swoista „zbójeckość", niezgoda z samym sobą- koegzystują z wyznawanymi wartościami życia rodzinnego, wiejsko-rolnego. Ostrość stylu przeplata się z liryzmem, refleksyjność z pasją uspokojenie z buntowniczością.
Notka o Józefie Małku na podstawie wstępu do tomiku poezji poety , którą napisał
Pan Donat Niewiadomski
